زبان ارمنستان چیست؟ تاریخچه و حقایق

زبان ارمنستان زبانی غنی و بسیار تاریخی و باستانی است. با این زبان در ارمنستان و بخش‌هایی از ایران، روسیه و گرجستان صحبت می‌شود. برخی از محققان معتقدند که ریشه‌های این زبان به حدود دو هزار سال پیش از میلاد برمی‌گردد. یکی از دستاوردهای مهم تاریخی و فرهنگی کشور ارمنستان در واقع همین زبان ارمنی است که در طی قرون مختلف سبب اتحاد و هم‌بستگی بین ملل مختلف شده است. در سراسر جهان بیشتر از 7 میلیون نفر با زبان ارمنی صحبت می‌کنند و آثار بسیاری اعم از آثار دینی، ادبی و تاریخی با زبان ارمنی نوشته شده است. نام دیگر زبان ارمنی زبان هایرن است که جز زبان‌های هند و اروپایی محسوب می‌شود.

در تور ارمنستان، آشنایی با زبان ارمنی سبب می‌شود که بتوانید بهتر آداب و رسوم و فرهنگ جامعه ارمنی را درک کنید و سفر جذاب‌تری به ارمنستان داشته باشید.

زبان ارمنستان چیست؟

همانطور که اشاره کردیم نام دیگر زبان ارمنی زبان هایرن است که در منطقه قفقاز و در  کشور ارمنستان، آرتساخ و مناطق دیگری که ساکنان ارمنی دارد به این زبان صحبت می‌کنند. بسیاری از آثار مهم و نوشته‌های تاریخی کشور ارمنستان با خط سریانی و یونانی نوشته شده‌اند زیرا ارمنی‌ها تا اواخر قرن چهارم برای نوشتن به جای استفاده از زبان ارمنی از زبان‌های یونانی و سریانی استفاده می‌کردند و به همین دلیل بیشتر آثار ادبی و تاریخی به جا مانده در ارمنستان به زبان ارمنی نوشته نشده‌اند.

پس از رسمیت یافتن دین مسیحیت در ارمنستان و مسیحی شدن مردم ارمنستان در کلیساها، دعاها و متون مختلف به زبان سریانی خوانده می‌شد و کتاب‌های مقدس نیز به زبان‌های سریانی و یونانی نوشته شده بودند. برخی از کلیساها متون کتاب مقدس را که به زبان سریانی و یونانی نوشته شده بودند را به زبان ارمنی ترجمه می‌کردند و برای حضار تفسیر می‌کردند. در این زمان هنوز خط ارمنی وجود نداشت و یک روحانی ارمنی که نام او مسروب ماشتوتس بود و مسلط به زبان‌های یونانی، پارتی و حتی زبان فارسی دوره ساسانیان بود، برای اولین بار خط ارمنی را اختراع کرد. زبان ارمنی تقسیم به دو قسمت می‌شود. یکی زبان ارمنی شرقی که خاستگاه آن شرق ارمنستان است و دیگری زبان ارمنی غربی که در کشور ترکیه بیش‌تر یافت می‌شود و مرکز این زبان استانبول است که این بخش از زبان ارمنی از ارمنستان غربی نشات گرفته است.

تاریخچه زبان ارمنی

در گذشته جایگاه زبان ارمنی به خوبی مشخص نبود و نظریات زیاد و متناقضی درباره زبان ارمنی وجود داشت. برخی از دانشمندان مانند روبرت آکوکس معتقد بودند که دانشمندان برای تعیین جایگاه زبان ارمنی فقط به مجموعه حروف این زبان توجه می‌کردند. در آن زمان نظریه رایجی درباره زبان‌های ارمنی وجود داشت و بسیاری از افراد معتقد بودند که زبان ارمنی یر شاخه زبان فارسی است. بعدها شخصی به نام هاینریش هوبشمان این نظریه را تغییر داد. تحول زبان ارمنی در سه مرحله اتفاق افتاده است، اولین مرحله از تحول در زبان ارمنی به دلیل عوامل و تحولات داخلی اتفاق افتاد، دومین علتی که سبب تحول زبان ارمنی شد تحولات خارجی بود و در مرحله سوم تحول‌های کوچکی اتفاق می‌افتد که در نتیجه تحول‌ها و نوآوری‌های ادبی اتفاق افتاده بود. این تحول‌ها در زبان ارمنی به طور مستقیم تحت تاثیر تاریخ سیاسی، ادبی و سیاست‌های ملی آن مربوط می‌شود. در مجموع الفبای ارمنی حدود 1600 سال قدمت دارد. ازبان ارمنی دارای 38 حرف است و از نظر مصوت‌های زبانی بسیار شبیه به زبان یونانی است. خط ارمنی از چپ به راست نوشته می‌شود و اولین ترجمه‌هایی که از زبان ارمنی موجود است ترجمه‌هایی مربوط به انجیل است.

پیشنهاد مطالعه: نظرات در مورد سفر به ارمنستان

ویژگی زبان ارمنی چیست؟

زبان ارمنی یکی از زبان‌های منفردی است که زیر شاخه زبان‌های هند و اروپایی است. زبان ارمنستانی مجموعه لغات و ساختار دستوری خود را به عنوان نظام مستقلی در طول دوران‌ها حفظ کرده است. و با این که با دیگر تمدن‌ها در ارتباط بوده است توانسته به صورت زبان مستقلی باقی بماند. ویژگی‌های زبان ارمنی به شرح زیر است:

• الفبای خاص و منحصر به فرد: الفبای زبان ارمنی که توسط مسروب ماشتوتس ابداع شد دارای 38 حرف خاص و مستقل است که تنها در مصوت‌ها شباهت زیادی به زبان یونانی دارد.
• حفظ ساختارهای دستوری: زبان ارمنی علی‌رغم ارتباط مداوم با دیگر تمدن‌ها و زبان‌های مختلف ساختار دستوری خود را در طول زمان حفظ کرده است.
• پیشینه طولانی و تنوع در گویش: زبان ارمنی تاریخ و پیشینه‌ای طولانی دارد و امروزه نیز دارای گویش‌های مختلفی است و دو گونه ادبی شرقی و غربی نیز دارد که با هم دیگر تفاوت دارند.
• فاقد نشانه‌های خاص: زبان ارمنی که توسط مسروب ماشتویش ابداع شده است فاقد هر گونه نقطه و یا علامات زیر و زبر دار است.
• نقش حیاتی در فرهنگ: زبان ارمنی در طول سال‌ها نقش بسیار مهمی را در اتحاد ارمنی‌ها ایجاد کرده است و در فرهنگ و حیات اجتماعی آن‌ها تاثیر بسیاری داشته است.

نقش زبان ارمنی در فرهنگ و هویت این کشور

زبان ارمنی در طول تاریخ و با گذر زمان توانسته است هویت اصلی خود را حفظ کرده و با انعطاف پذیری در برابر حوادث داخلی یا خارجی و تغییرات زبانی همراه شود و هویت منسجم خود را در طول زمان حفظ کند و در برابر زمان و تغییرات استوار بماند. زبان ارمنی در طول سالیان حفظ کننده فرهنگ مردم ارمنستان بوده است و توانسته است که اتحاد میان ارمنی‌ها را حفظ کند.

پیشنهاد مطالعه:جاهای دیدنی ارمنستان

گویش‌های زبان ارمنی

گستردگی گویش‌های زبان ارمنی بسیار زیاد است. در ارمنستان، ترکیه، ایران و کشورهای همسایه ارمنستان زبان ارمنی در مجموع دارای 64 گویش متفاوت است. طبقه‌بندی این گویش‌ها به صورت زیر است:

• شعبه um: این شعبه شامل گویش‌های تفلیس، ایروان، آستارخان و جلفا و .... است.
• شعبه ke: این شعبه دارای گویش‌های گارین، طرابوران، هامشر، استانبول و بدوگیا است.
• شعبه el: در این شعبه از زبان ارمنی اسم فعل‌ها یا همان مصدرها به AL، IL ،EL ختم می‌شود.
• شعبه S: در این شعبه از زبان ارمنی S در اسم فعل در حالت استمراری فعل ظاهر می‌شود و گویش‌هایی مانند شاماخی، هادروت و ارومیه جز زیرشاخه‌های این شعبه از زبان ارمنی هستند.

گویش‌های زبان ارمنی به شرح زیر هستند:

• گویش آگن که در شهر آگن قرار دارد و از ریشه غربی زبان امنی به وجود آمده است.
• گویش آگولیس که از گویش‎‌های شرقی زبان ارمنی است و در آگولیس با این گویش صحبت می‌شود.
• گویش آدریال: گویشی در لهستان، هنگری و رومانی که در نواحی ارمنی نشین متداول هستند که از گویش‌های غربی است.
• گویش بیلان که از ریشه گویش‌های غربی است.
• گویش دیادین: این گویش نیز از ریشه غربی زبان ارمنی است.
• گویش یودوگیا: در روستاهای ارمنی نشین اطراف یودوگیا با ایم گویش صحبت می‌شود.

علاوه بر گویش‌های اشاره شده زبان ارمنی دارای گویش‌های دیگری شامل گویش زیمورنیا، گویش تفلیس، گویش ایروان، گویش کساریا، گویش قراباغ، گویش شاماخ، گویش کابوسیه و ... است که برخی از این گویش‌ها رایج‌تر هستند. 6 گویش رایج زبان ارمنی در ایران شامل گویش تبریز، گویش خوی، گویش قره باغ، گویش مراغه، گویش ارومیه و گویش جلفا است.

پیشنهاد مطالعه: واحد پول ارمنستان

تاثیر زبان فارسی روی زبان ارمنی

زبان فارسی در طول زمان تاثیرات زیادی بر زبان ارمنی در تمام سطوح زبان ارمنی داشته است من جمله در سطوح واژگان، ساختار و حتی در سطح کنایه‌ها و اصطلاحات روزمره در زبان ارمنی تاثیر داشته است. در طول تاریخ و به واسطه ارتباطات سیاسی و فرهنگی میان ملت ایران و ارمنستان و به خصوص در آن دوره‌هایی که ایران نقش بسیار مهمی در منطقه داشته است این تاثیرپذیری بسیار بیشتر بوده است. به طور کلی تاثیرپذیری زبان فارسی بر زبان ارمنی شامل تاثیرات زیر است:

• تاثیرات ساختاری: برخی از ساختارهای جمله‌ای زبان فارسی در زبان ارمنی تاثیر زیادی داشته است.
• تاثیر بر اصطلاحات و کنایه‌ها: زبان ارمنی و فارسی شباهت زیادی در اصطلاحات و کنایه‌ها دارند برای مثال اصطلاح زبان ریختن هم در زبان فارسی و هم در زبان ارمنی به معنای زیاد حرف زدن است.
• واژگان وام گرفته: زبان ارمنی تعداد قابل توجهی از واژگان زبان فارسی را در خود جای داده است.

شباهت زبان ارمنی و فارسی

زبان ارمنی و زبان فارسی هر دو ریشه‌های هند و اروپایی دارند و به همین دلیل نیز شباهت‌های زیادی هم در ساختار و هم در واژگان دارد. این شباهت‌ها به دلیل داشتن سابقه و پیشینه مشترک میان زبان‌های هند و اروپایی طبیعی است. علاوه بر این به دلیل تاثیرات متقابلی که این دو زبان در طول تاریخ از لحاظ فرهنگی و تاریخی با هم داشته‌اند این شباهت‌ها طبیعی است. زبان ارمنی و ایرانی در موارد زیر با هم در موارد زیر با هم اشتراک دارند.

• واژگان مشترک: وجود واژگان مشترکی که در بین دو زبان وجود دارد نشان دهنده پیشینه مشترک و ارتباطات متقابل است.
• ویژگی‌های ساختاری و گرامری: اگر چه تمام گرامر‌ها و ساختارهای جمله‌ای زبان ارمنی و فارسی دقیقا شبیه هم نیستند اما در بسیاری از موارد نیز از لحاظ ساختاری و گرامری شبیه هم هستند
• تاثیرات متقابل ساختاری: به دلیل همسایگی و تعاملات بسیاری که این دو کشور داشته‌اند تاثیرات متقابل زیادی بر هم داشته‌اند.

پیشنهاد مطالعه: اب و هوای ارمنستان چگونه است؟

برخی از واژگان در میان این دو زبان مشترک است که در ادامه مطلب برخی از آن‌ها را مثال می‌زنیم.

یادگیری زبان ارمنی آسان است یا سخت؟

در نگاه اول ممکن است که برای اکثر افراد الفبای ارمنی و هم‌چنین تلفظ‌های این زبان بسیار دشوار باشد و به نظر می‌رسد که یادگیری آن بسیار سخت است اما صحبت درباره سخت یا آسان بودن زبان ارمنی به افراد و استعداد و پشتکار آن‌ها بستگی دارد. هر چند که در ابتدا تلفظ برخی از حروف زبان ارمنی بسیار سخت است و از لحاظ نوشتاری وساختار نیز بسیار مشکل به نظر می‌رسد اما در نهایت یادگیری این زبان به پشتکار، سطح انگیزه وپیشینه ذهنی و زبانی فرد بستگی دارد.

آیا مردم ارمنستان به زبان انگلیسی یا روسی حرف می‌زنند؟

در کشور ارمنستان زبان رسمی و رایج زبان ارمنی است اما زبان دوم این کشور روسی است و زبان انگلیسی نیز در این کشور رایج دارد. زبان روسی در ارمنستان رواج بسیاری دارد و بسیاری از مردم در ارمنستان با این زبان صحبت می‌کنند و زبان انگلیسی نیز در سال‌های اخیر رواج بسیاری یافته است.

پیشنهاد مطالعه: هتل های نزدیک سفارت آمریکا در ارمنستان

سخن پایانی

زبان ارمنی یکی از جذابیت‌های کشور ارمنستان می‌باشد که با روبرو شدن با گویش جذاب ارمنی‌ها، شوق بازدید از مردمان محلی بیشتر و بیشتر خواهد شد. مای پرواز مجری مستقیم تورهای ارمنستان، تور ایروان با بهترین خدمات و رزرو هتل‌های باکیفیت و قیمت مناسب در این کشور می‌باشد. یک سفر جذاب و خوب را با آژانس گردشگری مای پرواز برای خود به ارمغان بیاورید.