معرفی غذاهای معروف ارمنستان

ارمنستان، به‌ویژه ایروان، برای علاقه‌مندان به غذا یک تجربه فراموش‌نشدنی است. غذاهای محلی و سنتی این کشور طعمی بی‌نظیر دارند که هر مسافری را وسوسه می‌کنند و می‌توان آن‌ها را در رستوران‌ها، کافه‌های کوچک و حتی آشپزخانه‌های خانگی پیدا کرد. علاوه بر غذاهای ارمنی، ایروان مجموعه‌ای متنوع از رستوران‌های بین‌المللی را هم در خود جای داده که شامل غذاهای آسیایی، اروپایی و خاورمیانه‌ای می‌شوند. اگر تجربه طعم‌های جدید برایتان اهمیت دارد، در این مقاله از مای‌پرواز شما را با غذاهای معروف ارمنستان آشنا می‌کنیم.

معرفی غذاهای معروف ارمنستان 

• خورواتس( خورشت هوروف) (Khorovats)
• ایشخان (Ishkhan)
• هاریسا (هارش)(Harisa)
• دلمه (Dolma)
• اسپاس (Spas)
• باستورما (Basturma)
• طاجین ارمنی (Armenian Tajine) 
• لولیک (Lulek)
• پلو ارمنی (Pilaf)
• مانتی (Manti)
• غاپاما (Ghapama)
• ژینگیالوف هاتس (Zhingyalov Hats)
• لاهماجون (پیتزای ارمنی )(Lahmacun)

غذاهای معروف ارمنستان

آشپزی ارمنی، با قدمتی هزاران ساله و تأثیرپذیری از فرهنگ‌های همسایه، دنیایی از طعم‌های غنی و متنوع را پیش روی شما می‌گذارد. غذاهای ارمنستان اغلب شامل گوشت، غلات، سبزیجات تازه و ادویه‌های معطر هستند.

در اینجا به خوشمزه ترین غذاهای معروف ارمنستان اشاره می‌کنیم که در سفر به این کشور نباید از دست بدهید:

خورواتس یا خورشت هوروف  (Khorovats)

تلفظ: تقریباً «خُرواتس» /kho-ro-vats/ (با تأکید بر «خُ»)

خورواتس یکی ازغذاهای معروف ارمنستان است . خورواتس صرفاً یک کباب نیست؛ بلکه بخش مهم هویت و مهمان‌نوازی ارمنی است. در سنت ارمنی، کباب کردن غذا به عهده مرد خانه است و نمادی از جشن‌ها و دورهمی‌های بزرگ خانوادگی به شمار می‌آید. این غذا معمولاً در مناسبت‌های ویژه مانند جشن‌ها، عروسی‌ها و دورهمی‌های آخر هفته سرو می‌شود.خورواتس گوشتی با طعم دودی قوی و آبدار است، که معمولاً با ماریناد ترش و ادویه‌ای طعم‌دار می‌شود. بافت گوشت نرم است و بیرون آن کمی ترد می‌شود. تکه‌های بزرگ گوشت اغلب روی سیخ‌های پهن و روی آتش زغال چوب پخته می‌شوند و همراه پیاز، فلفل دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی کبابی سرو می‌شوند.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• گوشت: انواع گوشت مانند گوسفند، گاو یا خوک
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: نمک، فلفل سیاه، پیاز و گاهی کنیاک یا سرکه برای ماریناد
• سبزیجات همراه: پیاز، فلفل دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی کبابی

نحوه سرو و تجربه غذا:
خورواتس معمولاً به صورت اشتراکی و روی نان لواش تازه سرو می‌شود تا آب گوشت را جذب کند. نوشیدنی‌های همراه می‌توانند آیران (دوغ محلی)باشد. تجربه خوردن آن معمولاً یک دورهمی گرم خانوادگی یا دوستانه را تداعی می‌کند.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی برای غذای خرواتس:

• رستوران‌های سنتی (پاندوک): Tavern Yerevan، Pandok Yerevan، Proshyan Tavern
• مراکز تخصصی: Khorovats Toun و هر رستورانی که منقل (مانگال) فعال دارد.
• تجربه لوکس: Lavash Restaurant و Sherep Restaurant
• مناطق معروف: خیابان پروشیان (Proshyan Street) که قطب رستوران‌های تخصصی کباب است.

قیمت حدودی یک پرس اصلی:

• اقتصادی/محلی:  حدود 5تا10 دلار
• رستوران‌های سنتی (پاندوک):حدود 10تا18 دلار
• رستوران‌های لوکس: حدود 18تا30+ دلار

نکته پیشنهادی:
خورواتس را حتماً روی نان لواش تازه و همراه پیاز و سبزی خوردن میل کنید .

ایشخان (Ishkhan)

تلفظ: تقریباً «ایش-خان» /Ish-khan/ (به معنی «شاهزاده»)

ایشخان نوعی قزل‌آلای خاص است که تنها در دریاچه سوان، بزرگترین دریاچه ارمنستان یافت می‌شود و به دلیل کمیاب بودن،به شاهزاده  معروف است. این ماهی نمادی از غذاهای محلی مجلسی و ویژه ارمنستان است و معمولاً در مناسبت‌های خاص سرو می‌شود.ایشخان طعمی بسیار لطیف و تقریباً کره‌ای دارد و بافت آن نرم و بدون چربی زیاد است. ماهی می‌تواند کامل یا فیله شده باشد و اغلب به صورت کبابی، بخارپز یا شکم‌پر و پخت در تنور گلی حاضر می‌شود و شما می‌توانید یکی از این دو روش را به دلخواه خود انتخاب کنید. حتی در بعضی از رستوران‌ها می‌توانید ماهی نپخته را خودتان از مخزن‌های مخصوص انتخاب کنید .این غذا در ارمنستان همراه با سبزیجات مخصوص سرو می‌شود.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: ماهی قزل‌آلای ایشخان از دریاچه سوان
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: معمولاً تنها با نمک، فلفل و کمی آب لیمو طبخ می‌شود تا طعم طبیعی ماهی حفظ شود
• نوع غذا: دریایی

نحوه سرو و تجربه غذا:
ایشخان اغلب با سبزیجات بخارپز یا سیب‌زمینی به همراه نوشیدنی دلخواهتان سرو می‌شود. تجربه خوردن این ماهی، طعمی لطیف و خاص را تداعی می‌کند و اغلب یادآور مناسبت‌های ویژه و مجلسی غذاهای ارمنستان است.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای ایشخان:

• اطراف دریاچه سوان: رستوران‌های محلی ماهی‌گیری، مانند «سوان توناگری» (Sevan Tun Agari). این رستوران‌ها معمولاً خودشان ماهی صید می‌کنند و به صورت روزانه سرو می‌کنند، که تازگی ماهی را تضمین می‌کند. 
• ایروان: رستوران‌های دریایی با تمرکز بر ماهی تازه مانند Fish House و رستوران‌های لوکس مانند Sherep

قیمت حدودی یک پرس:

• محیط دریاچه/اقتصادی:  حدود 15 تا 25دلار
• رستوران‌های ایروان/لوکس: حدود 25 تا 40+دلار(به دلیل کمیاب بودن ماهی)

نکات کاربردی برای گردشگر:

هنگام سفارش، توجه کنید که ماهی شفاف، گوشت آن محکم و بوی آن ملایم باشد تا مطمئن شوید تازه است این غذای ارمنستان را ازدست ندهید و امتحان کنید.

هاریسا (Harisa)

تلفظ: تقریباً «ها-ری-سا» /Ha-ri-sa/

تاریخچه و ریشه فرهنگی:
هاریسا یک خوراک سنتی بسیار قدیمی و مقدس از غذاهای ارمنستان است. این غذا نماد مقاومت و اتحاد مردم در طول تاریخ بوده و مشهور است که در زمان‌های سخت و محاصره برای تغذیه مردم تهیه می‌شده است. هاریسا یک خوراک محبوب در دورهمی‌ها و جشن‌ها است و حتی هر سال در یک روز خاص، تمام ارامنه جشنی را با همین نام در منطقه آرماویر برگزار می‌کنند.هاریسا طعمی دلپذیر، بسیار غلیظ و با بافتی شبیه فرنی یا حلیم دارد که کاملاً نرم و یکدست است. ظاهر آن پوره‌ای کرم‌ رنگ است و معمولاً با تکه‌ای کره ذوب شده و کمی فلفل سیاه یا پولبیبرتزئین می‌شود.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: گندم پوست‌کنده (به خصوص گندم آربیک) و گوشت، معمولاً مرغ یا گوسفند. پخت طولانی‌ مدت (گاهی تمام شب) کلید اصلی طعم و بافت عالی آن است.
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: تنها نمک و فلفل سیاه، که طعم اصیل گندم و گوشت را برجسته می‌کند.
• نوع غذا: گوشتی

نحوه سرو و تجربه غذا:
هاریسا معمولاً صبحانه‌ای مقوی، یا غذای جشن‌های مذهبی و روزهای خاص است. این غذا در یک کاسه عمیق سرو می‌شود و روی آن کره ذوب شده ریخته می‌شود تا طعم و لطافت بیشتری داشته باشد. تجربه خوردن هاریسا حس آرامش و رضایت را به همراه دارد و برای روزهای سرد زمستان بسیار محبوب است.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای هاریسا:

• رستوران‌های سنتی: Pandok Yerevan و Tavern Yerevan در منوی زمستانی خود هاریسا را ارائه می‌دهند.
• مناطق محلی: بهترین تجربه خوردن هاریسا در رستوران‌های محلی و روستایی است تا طعم اصیل آن حفظ شود.

قیمت حدودی یک کاسه:

• متوسط: حدود 6 تا 12 دلار

نکات پیشنهادی:
گردشگران می‌گویند که خوردن هاریسا در صبح سرد زمستان با کره ذوب شده و نان تازه، حس آرامش و رضایت واقعی ایجاد می‌کند و تجربه‌ای ساده اما لذت‌بخش از غذاهای سنتی ارمنستان است.

دلمه (Dolma)

تلفظ: تقریباً «دُل-ما» /Dol-ma/

دلمه یک غذای مشترک در بسیاری از فرهنگ‌های خاورمیانه و قفقاز است.  دلمه یکی از غذاهای ارمنستان است که آن را به عنوان بخشی از میراث غذایی خود می‌دانند و آن را با برنج و سبزیجات متنوع پر می‌کنند. دلمه برگ انگور (تولما) معروف‌ترین نوع آن است، اما دستورهای دیگری برای دلمه بادمجان، کلم، فلفل و سبزیجات دیگر نیز وجود دارد.دلمه طعمی ترش و ملس دارد (بسته به مواد پرکننده) و بافت برگ انگور نرم و محتوای گوشتی یا برنجی آن منسجم است. دلمه‌های ارمنی در مقایسه با نمونه‌های سایر کشورهای خاورمیانه، برنج کمتری دارند و گوشت بیشتری در آنها استفاده می‌شود. ظاهر دلمه‌ها معمولاً منظم و کوچک است.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: گوشت چرخ‌کرده، برنج، سبزیجات معطر و برگ مو (برگ انگور) یا سبزیجات دیگر مانند کلم، بادمجان و فلفل
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: نعنا، فلفل سیاه و گاهی کمی آب انار برای طعم ترش
• نوع غذا: گوشتی (اغلب) یا گیاهی (بدون گوشت)

نحوه سرو و تجربه غذا:
دلمه‌ها معمولاً در یک بشقاب چیده می‌شوند و با ماست سیردار (ماتزون) و گاهی سیر سرو می‌شوند. تجربه خوردن دلمه ترکیبی از طعم ملایم برگ‌ها، گوشت و برنج است و حس سنتی و اصیل غذاهای ارمنی را منتقل می‌کند.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای دلمه:

• Dolmama Restaurant: یکی از معروف‌ترین رستوران‌های ایروان با دلمه‌های خلاقانه و باکیفیت
• Tavern Yerevan و Pandok Yerevan: برای تجربه دلمه‌های سنتی
• رستوران‌های محلی: در بسیاری از پاندوک‌ها می‌توانید دلمه‌های خوشمزه پیدا کنید.

قیمت حدودی یک پرس:

• اقتصادی/متوسط:حدود 8تا15دلار
• لوکس (مثل Dolmama): حدود 15تا25دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

دلمه برگ مو را در تابستان امتحان کنید، چون برگ‌ها تازه‌تر و خوش‌طعم‌ترهستند.

پیشنهاد مطالعه: جاهای دیدنی ارمنستان

اسپاس (Spas)

تلفظ: تقریباً «اِس-پاس» /Es-pas/

اسپاس یک سوپ محبوب کوهستانی و روستایی یکی دیگر ازغذاهای ارمنستان است که به دلیل خواص مقوی و آرامش‌بخش در فصول سرد بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد. این سوپ نمایانگر ساده‌گی و اصالت غذاهای سنتی ارمنی است و در خانه‌ها و رستوران‌های محلی سرو می‌شود.اسپاس طعمی ترش و خنک از ماتزون دارد و بافتی خامه‌ای و نرم به دلیل گندم پوست‌کنده و سبزیجات معطر است. ظاهر سوپ سفید رنگ و غلیظ است و حس آرامش و سادگی غذاهای روستایی را منتقل می‌کند.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: ماتزون (ماست غلیظ ارمنی)، گندم پوست‌کنده (آربیک)، تخم‌مرغ، سبزیجات معطر مانند گشنیز و نعنا
• نوع غذا: گیاهی/لبنی

نحوه سرو و تجربه غذا:
اسپاس می‌تواند هم به صورت گرم در زمستان و هم سرد در تابستان سرو شود. این سوپ ساده اما مغذی، تجربه‌ای دلنشین از طعم اصیل و سنتی غذاهای ارمنی ارائه می‌دهد.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی اسپاس:

• Tavern Yerevan: ارائه‌دهنده سوپ‌های سنتی با کیفیت بالا
• کافه‌ها و رستوران‌های کوچک صبحانه‌خوری: بسیاری از مکان‌های محلی در بازارها و مراکز شهر اسپاس تازه سرو می‌کنند.

قیمت حدودی یک کاسه:

• متوسط:حدود 5تا 8 دلار

نکات گردشگری:
اسپاس به دلیل وجود ماتزون به عنوان یک سوپ شفابخش شناخته می‌شود و بسیاری از گردشگران آن را برای آرام کردن معده یا صرف یک وعده سبک و مقوی انتخاب می‌کنند. اگر در زمستان به ارمنستان سفر می‌کنید، حتماً آن را به‌صورت گرم از رستوران‌ها سفارش دهید. در سفرهای تابستانی نیز می‌توانید از پیش‌خدمت‌ها بخواهید این سوپ لذیذ را به‌صورت سرد برای شما سرو کنند.

باستورما (Basturma)

تلفظ: تقریباً «باس-تور-ما» /Bas-tur-ma/

باستورما یک روش سنتی نگهداری گوشت است که ریشه در دوران امپراتوری‌های باستانی دارد. گفته می‌شود سربازان سواره‌نظام این گوشت را زیر زین اسب قرار می‌دادند تا نرم و آماده مصرف شود. این غذا هنوز هم در ارمنستان به عنوان پیش‌غذای محبوب شناخته می‌شود.باستورما طعمی بسیار تند، شور و غنی از ادویه دارد. بافت آن خشک و سفت است و معمولاً به صورت برش‌های نازک سرو می‌شود. ظاهر آن شامل برش‌های گوشت گاو است که با لایه‌ای ضخیم از ادویه‌ای به نام «چمن» (Cemen) پوشانده شده است، ترکیبی از شنبلیله، پاپریکا، زیره و سیراست .

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: گوشت گاو خشک‌شده
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: چمن (Cemen) شامل شنبلیله، پاپریکا، زیره و سیر
• نوع غذا: گوشتی
• روش تهیه: گوشت باید با ادویه‌ها پوشیده شود و حدود دو هفته یا بیشتر در جایی قرار گیرد تا خشک شود. کیفیت گوشت اهمیت ویژه‌ای دارد. گاهی برای مزه‌دار کردن بیشتر، پنیر نیز به آن اضافه می‌کنند.

نحوه سرو و تجربه غذا:
باستورما معمولاً به عنوان پیش‌غذا، مزه، صبحانه یا همراه با نوشیدنی‌های قوی سرو می‌شود. ورقه‌های بسیار نازک گوشت اغلب با نان تازه و پنیر همراه هستند و تجربه‌ای تند و خوش‌طعم ازغذاهای سنتی ارمنی ارائه می‌دهند. باستورما را در تمام رستوران‌های ارمنستان می‌توانید سفارش دهید.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای باستورما:

• بازار مرکزی (GUM Market) در ایروان: برای خرید نوع باکیفیت و تازه آن به صورت کیلویی
• رستوران‌های Mezze بار: رستوران‌هایی که پیش‌غذاهای کوچک سرو می‌کنند؛ Lavash Restaurant یکی از بهترین گزینه‌ها برای تست باستورما است.

قیمت حدودی یک پرس مزه:

• حدود7تا15دلار (بسته به وزن و کیفیت)

نکات کاربردی برای گردشگر:

باستورما به دلیل وجود چمن، سیر و ادویه بسیار قوی، ممکن است برای برخی افراد تند یا شدید باشد.

طاجین ارمنی (Armenian Tajine)

تلفظ: تقریباً «طا-ژین» /Ta-zheen/

اگرچه طاجین بیشتر با مراکش شناخته می‌شود، اما در ارمنستان نیز از ظروف سفالی یا گِلی برای پخت آهسته استفاده می‌شود. این روش پخت به غذا طعمی خاص و عمیق می‌دهد و نشان‌دهنده سنت آشپزی روستایی و توجه به جزئیات در تهیه غذاهای خانوادگی است.طاجین ارمنی یکی دیگراز غذاهای ارمنستان است که طعمی غنی و عمق‌دار دارد. گوشت بسیار نرم است و سبزیجات کاملاً پخته شده‌اند. این غذا اغلب در قالب خوراک گِلی با درب سفالی سرو می‌شود تا گرمای آن حفظ شود و تجربه‌ای دلچسب از غذای داغ و تازه ارائه کند.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: گوشت بره یا گوساله و سبزیجات متنوع مانند بادمجان، سیب‌زمینی و لوبیا
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: فلفل سیاه و کمی آب گوجه‌فرنگی غلیظ
• نوع غذا: گوشتی همراه با سبزیجات

نحوه سرو و تجربه غذا:
طاجین معمولاً در ظرف سفالی و داغ، به صورت فردی یا اشتراکی سرو می‌شود و اغلب همراه با نان تازه میل می‌گردد. تجربه خوردن آن، ترکیبی از طعم گوشت نرم و سبزیجات پخته شده است که حس آشپزی سنتی و آرامش روستایی ارمنستان را منتقل می‌کند.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای طاجین ارمنی :

• Pandok Yerevan و Tavern Yerevan: ارائه‌دهنده تنوعی از غذاهای سفالی مانند Kyufta و Piti
• مناطق روستایی مانند گاوار (Gavar): شهرت به پخت آهسته غذاها در ظروف سفالی و تجربه اصیل طاجین

قیمت حدودی یک پرس:

• متوسط: حدود 10تا18 دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

• طاجین ارمنی زمانی که داغ سرو شود و همراه با نان تازه میل گردد بهترین طعم ممکن را می دهد.
• رستوران‌های روستایی و سنتی در گاوار و اطراف ایروان فرصت مناسبی برای دیدن فرآیند پخت آهسته و سفارش نسخه محلی طاجین فراهم می‌کنند.
• گردشگران می‌توانند قبل از سفارش، از کارکنان رستوران درباره زمان پخت و سبزیجات تازه استفاده شده بپرسند .

لولیک (Lulek) 

تلفظ: تقریباً «لو-لِک» /Lu-lek/

لولیک نوعی کباب کوبیده خاص ازغذاهای ارمنستان است که تمرکز اصلی آن روی گوشت چرب و نرم است تا هنگام کباب شدن بافت آبدار و لطیف خود را حفظ کند. این کباب به‌ویژه در رستوران‌ها و مکان‌های تخصصی کباب ارمنستان محبوب است و نمایانگر مهارت آشپزی سنتی ارمنی است.لولیک طعمی دودی و آبدار دارد و بافت آن نرم‌تر و منسجم‌تر از کباب‌های معمولی است. گوشت چرخ‌کرده به شکل استوانه‌ای و دراز روی سیخ کشیده می‌شود و هنگام سرو جذابیت بصری ویژه‌ای دارد.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: گوشت چرخ‌کرده گاو و بره، پیاز رنده‌شده و کمی چربی برای حفظ رطوبت
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: نمک، فلفل سیاه و گشنیز (خامه‌ای یا چرخ شده)
• نوع غذا: گوشتی

نحوه سرو و تجربه غذا:
لولیک معمولاً روی نان لواش پیچیده می‌شود تا آب گوشت جذب نان شود و همراه با سماق، پیاز و گوجه کبابی سرو می‌گردد. تجربه خوردن لولیک ترکیبی از طعم دودی و لطافت گوشت با تردی سبزیجات است و حس اصالت غذاهای سنتی ارمنی را منتقل می‌کند.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای لولیک:

• رستوران‌های تخصصی کباب و Taverns: Khorovats Toun و سایر رستوران‌های سنتی
• Mer Taghe: به دلیل قیمت مناسب و کیفیت گوشت خوب
• مناطق محلی: خیابان پروشیان، قطب رستوران‌های تخصصی کباب

قیمت حدودی یک پرس:

• اقتصادی/متوسط:  حدود7تا14دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

می‌توانید آن را همراه با سماق، پیاز و گوجه کبابی میل کنید.

پلو ارمنی (Pilaf) 

تلفظ: تقریباً «پی-لاف» /Pi-laf/

ارمنی‌ها در تهیه پلو از برنج یا بلغور استفاده می‌کنند و آن را با رشته‌های سرخ شده (ورمیشل) ترکیب می‌کنند. این روش باعث می‌شود پلو ظاهری طلایی و طعمی متفاوت و جذاب داشته باشد. پلو ارمنی معمولاً به عنوان غذای جانبی همراه خوراک‌های گوشتی سرو می‌شود.پلو طعمی غنی از کره دارد و بافت آن دانه دانه است، ترکیبی از نرمی برنج و تردی رشته‌های سرخ شده ورمیشل. ظاهر آن شامل برنج طلایی رنگ با رشته‌های قهوه‌ای و طلایی است که جلوه‌ای زیبا و اشتهابرانگیز به غذا می‌دهد.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: برنج، کره و ورمیشل سرخ شده (رشته‌های نازک ماکارونی)
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: نمک، زعفران (اختیاری)، و گاهی آب گوشت برای پخت
• نوع غذا: گیاهی (عمدتاً)، اما همراه گوشت نیز سرو می‌شود

نحوه سرو و تجربه غذا:
پلو ارمنی معمولاً به عنوان همراه اصلی برای غذاهای گوشتی مانند خورواتس و مرغ سرو می‌شود. این غذا می‌تواند ساده سرو شود یا با آجیل و کشمش تزیین گردد تا طعم و ظاهر آن جذاب‌تر شود.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای پلو ارمنی :

• Lavash Restaurant: ارائه‌دهنده پلو به روش سنتی و با کیفیت بالا
• تمام رستوران‌های اصلی ارمنی: مانند Taverns، که پلو را به عنوان غذای جانبی همراه غذاهای گوشتی سرو می‌کنند.

قیمت حدودی یک ظرف جانبی:

• متوسط:حدود 4تا8دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

 از غذاهای ارمنستان پلو ارمنی  یکی از بهترین تجربه ها برای گردشگران بوده است  و همراه با غذاهای گوشتی طعم کامل‌تری پیدا می‌کند.

مانتی (Manti)

تلفظ: تقریباً «مان-تی» /Man-ti/

تنوع غذاهای ارمنستان بالا است و همان‌طور که بررسی کرده‌ایم، اکثر آن‌ها با گوشت حاضر می‌شوند. یکی دیگر از خوراک‌های سنتی ارمنی، مانتی نام دارد که بر پایه خمیر حاضر می‌شود.مانتی نوعی پیراشکی یا دامپلینگ کوچک است که در اصل از آسیای مرکزی آمده و در آشپزی ارمنی و آناتولی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. ارمنی‌ها معمولاً مانتی را به صورت پخته یا آب‌پز سرو می‌کنند و آن را با سس‌های مختلف مانند سس ماست و سس گوجه‌فرنگی همراه می‌نمایند.مانتی طعمی غنی از گوشت دارد که با طعم تند و سیردار سس ماست ترکیب شده است. بافت آن در نوع پخته تُرد و در نوع آب‌پز نرم است. ظاهر مانتی شامل پیراشکی‌های کوچک و قایق شکل است که به زیبایی در کاسه سرو می‌شوند.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: خمیر نازک، گوشت چرخ‌کرده (گوسفند یا گوساله)، پیاز و ادویه
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: سس ماست سیردار، سس گوجه‌فرنگی و نعنا خشک
• نوع غذا: گوشتی

نحوه سرو و تجربه غذا:
مانتی معمولاً در یک کاسه کوچک سرو می‌شود و با سس‌های فراوان روی آن ریخته می‌شود. تجربه خوردن مانتی ترکیبی از طعم گوشت و سس‌ها است که حس غذاهای خانگی و سنتی ارمنی را منتقل می‌کند.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای مانتی :

• Aragast Manti: رستوران تخصصی مانتی با شهرت به تهیه نسخه‌های سنتی
• Pandok Yerevan و Tavern Yerevan: ارائه‌دهنده مانتی در منوی خود

قیمت حدودی یک کاسه:

• حدود متوسط: 8تا 15دلار 

نکات کاربردی برای گردشگر:

مانتی بهترین طعم خود را وقتی تازه و داغ سرو شود ارائه می‌دهد و همراه با سس ماست سیردار و نعنا خشک، تجربه‌ای اصیل از آشپزی ارمنی را فراهم می‌کند.

غاپاما (Ghapama)

تلفظ: تقریباً «غا-پا-ما» /Gha-pa-ma/

غاپاما یکی دیگر از انواع غذاهای ارمنستان است که مخصوص جشن‌هایی مانند کریسمس آماده می‌شود. ارمنی‌ها برای آماده‌سازی آن یک کدو تنبل را خالی کرده و سپس با مواد خاصی پر می‌کنند. مواد میانی معمولاً شامل برنج، انواع آجیل مانند بادام، میوه خشک‌هایی مانند آلو بخارا، کشمش و... هستند.غاپاما یکی از غذاهای سنتی و جشنـی ارمنستان است که بیشتر در فصل پاییز و زمستان تهیه می‌شود. این غذا به دلیل پخت در یک کدو تنبل کامل، نماد وفور، اتحاد خانوادگی و برکت محسوب می‌شود.غاپاما طعمی شیرین و ملایم دارد که از ترکیب عسل و میوه‌های خشک به دست می‌آید. بافت برنج نرم است و کدو تنبل کاملاً پخته و لطیف می‌شود. ظاهر آن بسیار شاخص است.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: کدو تنبل بزرگ، برنج، میوه‌های خشک مانند زردآلو، آلو و کشمش
• افزودنی‌ها: عسل و آجیل‌هایی مانند گردو و بادام
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: دارچین و مقدار کمی جوز هندی
• نوع غذا: گیاهی و شیرین

نحوه سرو و تجربه غذا:
غاپاما معمولاً در مناسبت‌های خاص سرو می‌شود. برای سرو، کدو تنبل را از وسط به صورت شعاعی برش می‌دهند و هر قسمت شامل برنج، میوه‌های خشک و کدو است. تجربه خوردن آن بیشتر جنبه جمعی و جشنـی دارد تا یک غذای روزمره.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی غذای غاپاما:

• Old Erivan Restaurant: ارائه‌دهنده غذاهای سنتی و مناسبتی
• رستوران‌های سنتی مانند Pandok Yerevan: به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان غاپاما را در منوی خود دارند.

قیمت حدودی یک پرس:

• متوسط: حدود 12تا 20 دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

غاپاما معمولاً به صورت فصلی سرو می‌شود؛ اگر در پاییز یا زمستان به ارمنستان سفر می‌کنید، حتماً از رستوران‌ها درباره وجود آن در منو سؤال کنید. این غذا ویتامین‌های زیادی را در خود جای داده و امتحان کردن آن به توریست‌ها پیشنهاد می‌شود.

ژینگیالوف هاتس (Zhingyalov Hats)

تلفظ: ژین-گی-آلوف هاتس
معنی نام: نان پرشده با سبزیجات

یکی از خاص‌ترین غذاهای ارمنستان، ژینگیالوف هاتس است که برای طبخ آن از یک خمیر نازک استفاده می‌شود. اگر گیاه‌خوار هستید، باید به شما مژده دهیم که در ترکیبات این غذا اصلاً گوشت وجود ندارد و مواد میانی خمیر، کاملاً گیاهی هستند. البته این گیاهان، سبزیجات معمولی نیستند و از بین گیاهان وحشی در کوهستان‌ها جمع‌آوری شده‌اند.ژینگیالوف هاتس یکی از غذاهای بومی منطقه قره‌باغ کوهستانی است اغلب به عنوان یکی از کامل‌ترین غذاهای گیاهی ارمنستان شناخته می‌شود.طعم این نان تازه، سبز و کمی تند است و گاهی بسته به ترکیب سبزی‌ها، ته‌مزه‌ای ترش نیز دارد. بافت نان بسیار نازک و نرم است و پس از پخت، سبزیجات داخل آن آبدار باقی می‌مانند. ظاهر آن به شکل یک نان تابه‌ای نازک است که با مقدار زیادی سبزی پر شده و به صورت نیم‌دایره تا می‌شود.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: خمیر نان نازک
• مواد داخلی: ترکیبی از حدود ۷ تا ۲۰ نوع سبزی وحشی و مزرعه‌ای مانند اسفناج، پیازچه، جعفری، ترخون، گشنیز و در برخی مناطق گزنه
• نوع غذا: کاملاً گیاهی و مناسب گیاه‌خواران

نحوه سرو و تجربه غذا:
ژینگیالوف هاتس معمولاً به صورت تازه و داغ سرو می‌شود و می‌تواند هم یک میان‌وعده سیرکننده باشد و هم یک وعده اصلی سبک. این غذا اغلب همراه با آیران (دوغ)  سرو می‌شود.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی:

• غرفه‌های تخصصی Zhingyalov Hats در نزدیکی میدان جمهوری ایروان
• بازار مرکزی (GUM Market): غرفه‌های نان‌پزی محلی با نسخه‌های سنتی و تازه

قیمت حدودی (برای هر عدد):

• بسیار اقتصادی: حدود1تا 3 دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

بهترین زمان امتحان کردن این غذا صبح یا اوایل روز است، زمانی که سبزیجات تازه‌تر هستند و نان مستقیماً پس از پخت سرو می‌شود.

لاه‌ماجون (Lahmacun) 

تلفظ: لاه-ما-جون
لقب رایج: پیتزای نازک ارمنی

لاه‌ماجون یک نان بسیار نازک با لایه‌ای از گوشت چرخ‌کرده است که در آشپزی ارمنی و آناتولی جایگاه ویژه‌ای دارد. نسخه ارمنی این غذا معمولاً سبک‌تر است و تمرکز آن بیشتر بر تعادل طعم ترش و تند، به‌ویژه با استفاده از آب لیموی تازه و جعفری، قرار دارد. این غذا هم در خانه‌ها و هم در غذاخوری‌های شهری به‌عنوان یک وعده سریع و محبوب تهیه می‌شود.لاه‌ماجون طعمی تند، سیردار و کمی ترش دارد. بافت نان بسیار نازک و پس از پخت تُرد می‌شود، در حالی که لایه گوشت روی آن آبدار باقی می‌ماند. ظاهر آن نانی گرد و بسیار نازک است که سطح آن با مخلوط گوشت و سبزیجات پوشانده شده است.

مواد اصلی و ترکیب‌ها:

• مواد اولیه مهم: خمیر نازک، گوشت چرخ‌کرده (بره یا گاو)، پیاز، گوجه‌فرنگی و فلفل
• ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها: پاپریکا، زیره، سیر و آب لیموی تازه
• نوع غذا: گوشتی

نحوه سرو و تجربه غذا:
لاه‌ماجون معمولاً به‌صورت تکی یا چندتایی سرو می‌شود. قبل از خوردن، روی آن آب لیموی تازه و جعفری خرد شده می‌ریزند و سپس نان را رول کرده و می‌خورند. این شیوه سرو، بخشی از تجربه رایج خوردن لاه‌ماجون در ارمنستان است.

رستوران‌ها و مکان‌های پیشنهادی:

• Mer Taghe (مر تاغه): شناخته‌شده‌ترین و تخصصی‌ترین مکان برای لاه‌ماجون در ایروان
• غذاخوری‌ها و فست‌فودهای محلی ایروان: به‌ویژه در مناطق شلوغ و نزدیک مراکز شهری

قیمت حدودی (برای هر عدد):

• بسیار اقتصادی:  حدود 2تا4 دلار

نکات کاربردی برای گردشگر:

لاه‌ماجون غذایی مناسب برای یک وعده سریع در طول گشت‌وگذار شهری است .

تجربه غذاهای محلی ارمنستان با مای‌پرواز

در این مطلب، به معرفی معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذاهای ارمنستان پرداختیم و سعی کردیم اطلاعات کاربردی و دقیقی درباره طعم‌ها، مواد اولیه و نحوه سرو آن‌ها در اختیار شما قرار دهیم. غذاهای ارمنستان بخش مهمی از فرهنگ این کشور را تشکیل می‌دهند و امتحان کردن آن‌ها، تجربه سفر را کامل‌تر می‌کند.
اگر قصد سفر به ارمنستان را دارید، می‌توانید با آژانس گردشگری مای‌پرواز بهترین پروازها و پیشنهادهای سفر تور ارمنستان را مشاهده و رزرو کنید و با برنامه‌ریزی مناسب، از رستوران‌ها و غذاهای محلی این کشور لذت ببرید. برای دریافت مشاوره تخصصی باکارشناسان آژانس مسافرتی مای پرواز02157937 تماس بگیرید.