معروف‌ترین غذاها در ارمنستان | غذا محلی در ایروان ارمنستان

بدون‌شک، یکی از لذت‌بخش راه‌های آشنایی با فرهنگ‌ هر کشوری، امتحان کردن غذاهای محلی آن است. غذا در ارمنستان، چیزی فراتر از یک وعده غذایی معمولی است؛ چراکه جلوه‌گر فرهنگ و تاریخ این کشور محسوب می‌شود و ارمنی‌ها در مراسم‌های مهم خود، این غذاهای اصیل را طبخ کرده و در یک محفل صمیمانه دور هم سرو می‌کنند. خوشبختانه رستوران‌های ایروان با تداعی چنین محیطی، می‌توانند لذت صرف غذاهای سنتی این کشور را در یک محیط جذاب به شما ارائه دهند. اگر قصد رزرو تور ارمنستان را دارید، حتماً غذاهای محلی ارمنی را تست کنید.

معرفی معروف‌ترین غذاها در ارمنستان

• خورواتس (Khorovats)
• ایشخان (Ishkhan)
• هاریسا (Harisa)
• دلمه (Dolma)
• سپاس (Spas)
• بستورما (Basturma)
• گاتا (Gata)
• میوه‌های خشک (Dried Fruits)
• مانتی (Manti)
• غاپاما (Ghapama)
• ژینگیالوف هاتس (Zhingyalov Hats)

خورواتس (Khorovats)

اگر بخواهیم مهم‌ترین و‌ محبوب‌ترین غذا در ارمنستان را نام ببریم، باید به خورواتس اشاره کنیم. این غذا یک کباب مخصوص ارمنی است که شامل هر گوشتی می‌شود. ارمنی‌ها برای آماده‌سازی خورواتس، گوشت را برای مدت مشخصی در ترکیبی از ادویه‌ها قرار می‌دهند تا طعم آن دلچسب‌تر شود.

برای پخت این کباب از گوشت‌هایی مانند گوشت گوسفند، گاو و خوک استفاده می‌شود و سرو آن با سبزیجات کبابی انجام می‌گیرد. در فرآیند پخت این خوراک، گوشت طعم‌دارشده با استفاده از سیخ روی آتش قرار می‌گیرد و نحوه طبخ آن به کباب‌های ایرانی مانند شیشلیک شباهت دارد. این غذا محلی در ایروان در رستوران‌های سنتی زیادی قابل سفارش است.

ایشخان (Ishkhan)

درصورتی‌که به غذاهای دریایی علاقه دارید، ماهی قزل‌آلای مشهور ارمنستان را از دست ندهید. این ماهی از دریاچه سوان صید می‌شود و بهترین مکان برای صرف آن، رستوران‌هایی هستند که در نزدیکی دریاچه فعالیت می‌کنند.

این غذای اصیل ارمنی به دو روش کبابی و پخت در تنور گلی حاضر می‌شود و شما می‌توانید یکی از این دو روش را به دلخواه خود انتخاب کنید. حتی در بعضی از رستوران‌ها می‌توانید ماهی نپخته را خودتان از مخزن‌های مخصوص انتخاب کنید و شاهد روند صید آن نیز باشید. این غذا در ارمنستان همراه با سبزیجات مخصوص سرو می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: راهنمای سفر به ارمنستان

هاریسا (Harisa)

در ابتدای مطلب اشاره شد که غذا در ارمنستان تا حد زیادی به جوانب فرهنگی مرتبط است. این موضوع در مورد هاریسا پررنگ‌تر از سایر غذاها به‌نظر می‌رسد؛ چراکه هاریسا یک خوراک محبوب در دورهمی‌ها و جشن‌ها است و حتی هر سال در یک روز خاص، تمام ارامنه جشنی را با همین نام در منطقه آرماویر برگزار می‌کنند.

هاریسا ترکیبی از گندم و گوشت (گوسفند یا مرغ) بوده که با شعله ملایم در یک بازه زمانی ۵ ساعته پخته می‌شود. شما می‌توانید در طول سفرتان در رستوران‌ها این غذا را میل کنید، اما صرف آن در فصل زمستان بین ارمنی‌ها مرسوم‌تر است و برای سرو آن هم از کره استفاده می‌شود.

دلمه (Dolma)

دلمه یک خوراک لذیذ و محبوب در خاورمیانه است که ارمنی‌ها هم آن را با روش خاص خود تهیه می‌کنند. این غذا در ارمنستان با ترکیباتی مانند گوشت‌ چرخ‌شده و برنج آماده می‌شود که در لای برگ‌های انگور قرار می‌گیرند. همچنین، طعم‌دار کردن مواد میانی را با استفاده از ادویه‌ها و سبزیجاتی مانند جعفری انجام می‌دهند.

البته، دلمه‌های ارمنی در مقایسه با نمونه‌های سایر کشورهای خاورمیانه، برنج کمتر و در مقابل، گوشت بیشتری دارند. دلمه برگ انگور یکی از دلمه‌های این کشور است و دستورالعمل‌های دیگری برای پخت نوع بادمجان، کلم، فلفل و... نیز وجود دارد. ارمنی‌ها در کنار این غذا، ماتسون و سیر نیز سرو می‌کنند‌. 

پیشنهاد مطالعه: جاهای دیدنی ارمنستان

سپاس (Spas)

یکی دیگر از انواع غذا در ارمنستان، سپاس نام دارد که نوعی سوپ محسوب می‌شود. به ‌همین خاطر، مصرف آن در روزهای سرد بیشتر رایج است. در ترکیبات آن از ماست، گندم و تخم‌مرغ استفاده شده و سبزیجات نیز در بین این ترکیبات وجود دارد.

باتوجه‌به وجود ماست در سپاس، بافت آن خامه‌ای شکل بوده و دانه‌های نرم گندم در آن طعم بی‌نظیری دارند‌. اگر در زمستان به ارمنستان سفر می‌کنید، حتماً آن را به‌صورت گرم از رستوران‌ها سفارش دهید. در سفرهای تابستانی نیز می‌توانید از پیش‌خدمت‌ها بخواهید این سوپ لذیذ را به‌صورت سرد برای شما سرو کنند.

بستورما (Basturma)

اصلی‌ترین ترکیب بستورما، گوشت گاو خشک‌شده است که همراه با ادویه‌جات حاضر می‌شود. فلفل سیاه، زیره و پودر سیر، اصلی‌ترین ادویه‌ها برای پخت این غذا در ارمنستان هستند. شاید ظاهر بستورما ساده به‌نظر برسد، ولی درست کردن آن اصول خاصی دارد و به‌سادگی نمی‌توان گوشت‌ها را به حالت دلخواه درآورد.

معمولاً ورقه‌های گوشت حدود دو هفته در ادویه‌جات باقی می‌مانند و به‌ همین خاطر، طعم بسیار خاصی به خود می‌گیرند. البته، بستورما بیشتر به‌عنوان یک پیش‌غذا سرو می‌شود و گاهی ارمنی‌ها، ورقه‌های نارک گوشت را با ترکیب نان و پنیر میل می‌کنند. سرو بستورما در مراسم‌ها و مهمانی‌های خاص بسیار رایج است.

پیشنهاد مطالعه: آب و هوای ارمنستان

گاتا (Gata)

از مبحث غذا در ارمنستان که بگذریم، نوبت به بررسی دسر معروفی به‌نام گاتا می‌رسد. این شیرینی خوشمزه، یک خمیر پف‌شده است که در لایه میانی آن، یک کرم ترکیب‌شده از کره و شکر قرار می‌گیرد. این دسر لذیذ با اشکال و اندازه‌های متفاوتی حاضر می‌شود و ارمنی‌ها معمولاً آن را همراه نوشیدنی‌های گرمی مانند قهوه یا چای صرف می‌کنند. جایگاه گاتا سالیان سال است که در جشن‌ها و مراسم‌های خاص حفظ شده و گردشگران باید حداقل یک بار طعم آن را بچشند.

میوه‌های خشک (Dried Fruits)

ارمنستان در طول تابستان، میوه‌های رنگارنگ و خوشمزه‌ای دارد و ارمنی‌ها از این فرصت برای خشک کردن میوه‌ها استفاده می‌کنند. میوه‌هایی مانند هلو، انجیر و... در فرآیندهای سنتی و مدرن خشک شده و برای مصارف شخصی و فروش استفاده می‌شوند.

این میوه‌های خشک نه‌تنها در بین آجیل و دسرها دیده می‌شوند، بلکه گاهی برای آماده‌سازی برخی از انواع غذا در ارمنستان مانند پیلاف و غاپاما نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. باتوجه‌به این‌که این خشکبار از ماندگاری بالایی برخوردار است، می‌تواند یک سوغات عالی برای عزیزان‌تان باشد.

مانتی (Manti)

تنوع غذا در ارمنستان بالا است و همان‌طور که بررسی کرده‌ایم، اکثر آن‌ها با گوشت حاضر می‌شوند. یکی دیگر از خوراک‌های سنتی ارمنی، مانتی نام دارد که بر پایه خمیر حاضر می‌شود. خمیرها با گوشت چرخ‌شده (گاو یا گوسفند) پر می‌شوند و سپس وارد فرآیند پخت خواهند شد.

تفاوت آن با سایر غذاهای خمیری خاورمیانه این است که کوچک‌تر بودن لقمه‌ها، غذا را باکیفیت‌تر و مجلسی‌تر می‌کند. ارمنی‌ها برای سرو مانتی معمولاً از ماست موسیر و سس گوجه‌فرنگی تند استفاده می‌کنند. باتوجه‌به این‌که ترکیب این طعم‌ها بسیار جذاب است، مانتی یک گزینه عالی برای لذت بردن از منحصربه‌فردترین غذاهای ارمنی محسوب می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: جشن آب ارمنستان

غاپاما (Ghapama)

غاپاما یکی دیگر از انواع غذا در ارمنستان است که مخصوص جشن‌هایی مانند کریسمس آماده می‌شود. ارمنی‌ها برای آماده‌سازی آن یک کدو تنبل را خالی کرده و سپس با مواد خاصی پر می‌کنند. مواد میانی معمولاً شامل برنج، انواع آجیل مانند بادام، میوه خشک‌هایی مانند آلو بخارا، کشمش و... هستند.

غاپامای محلی در ایروان و سایر شهرهای ارمنستان به‌عنوان نمادی از وحدت خانواده‌ها تلقی می‌شود و از این‌رو، پای ثابت جشن‌های کریسمس شده است. گاهی دیده می‌شود که بعضی از ارمنی‌ها بعد از اتمام پخت غاپاما، روی آن عسل و دارچین هم می‌ریزند. به‌طور کلی، این غذا ویتامین‌های زیادی را در خود جای داده و امتحان کردن آن به توریست‌ها پیشنهاد می‌شود.

ژینگیالوف هاتس (Zhingyalov Hats)

یکی از خاص‌ترین انواع غذا در ارمنستان، ژینگیالوف هاتس است که برای طبخ آن از یک خمیر نازک استفاده می‌شود. اگر گیاه‌خوار هستید، باید به شما مژده دهیم که در ترکیبات این غذا اصلاً گوشت وجود ندارد و مواد میانی خمیر، کاملاً گیاهی هستند. البته این گیاهان، سبزیجات معمولی نیستند و از بین گیاهان وحشی در کوهستان‌ها جمع‌آوری شده‌اند.

خمیر نازک ژینگیالوف هاتس، با ۱۰ الی ۴۰ نوع گیاه وحشی مختلف پر می‌شود. ظاهر این خوراک لذیذ شبیه یک نان سنتی پهن است که روش پخت آن در مناطق مختلف، کمی تفاوت دارد، اما معمولاً پس از پر کردن خمیر، آن را روی یک ظرف آهنی به‌نام ساج قرار می‌دهند و پس از روشن کردن آتش زیر آن، منتظر پخت غذا می‌مانند. این خوراک پس از پخت همراه نوشیدنی‌هایی مانند دوغ یا شراب ارمنی سرو می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: بهترین مراکز خرید در ارمنستان

سخن پایانی

در این مقاله به محبوب‌ترین و معروف‌ترین غذاهای ارمنی پرداختیم. به شما پیشنهاد می‌شود که در طول سفر خود به ارمنستان، حتما تست چندین غذا از میان این غذاهای معرفی شده را در برنامه خود قرار دهید. قطعا از خوردن این غذاها لذت خواهید برد.